Avrupa Birliği, Bisfenol A (BPA) Kullanımını Kapsamlı Şekilde Yasaklıyor
Avrupa Birliği (AB), gıda ile temas eden malzemelerde Bisfenol A (BPA), diğer bisfenoller ve
bisfenol türevlerinin kullanımına ilişkin kapsamlı bir yasak getirdi. 19 Aralık 2024 tarihli ve (AB)
2024/3190 sayılı Komisyon Tüzüğü, 31 Aralık 2024’te AB Resmî Gazetesi’nde yayımlandı. Bu
düzenlemeyle birlikte, BPA’nın kullanım alanları daha da daraltılarak tüketicilerin maruziyeti
minimum seviyeye indirilmeye çalışılıyor.
Bisfenol A (BPA), plastik ve reçine üretiminde yaygın olarak kullanılan bir kimyasal olup, özellikle
gıda ambalajları, içecek şişeleri ve mutfak gereçlerinde bulunuyor. Ancak, yapılan bilimsel
araştırmalar BPA’nın insan sağlığına zarar verebileceğini ortaya koydu. Özellikle hormon sistemini
bozucu etkileri, bağışıklık sistemi üzerindeki olumsuz etkileri ve üreme sağlığına yönelik potansiyel
riskleri nedeniyle AB, bu kimyasalın kullanımını daha sıkı düzenlemelerle sınırlamaya devam ediyor.
2018 yılından bu yana üç yaş altı bebek ve çocuklara yönelik gıda ile temas eden ürünlerde yasak
olan BPA, yeni düzenlemeyle birlikte yetişkinlerin kullandığı birçok üründe de yasak kapsamına
alındı.
Yeni mevzuat, BPA içeren malzemelerin metal kutuların kaplamaları, yeniden kullanılabilir plastik
içecek şişeleri, su dağıtım soğutucuları ve diğer mutfak gereçleri gibi gıda ve içeceklerle temas
eden ürünlerde kullanılmasını yasaklıyor. Bu karar, tüketicilerin BPA’ya maruziyetini azaltarak daha
güvenli gıda ambalajları ve mutfak gereçleri kullanımını teşvik etmeyi amaçlıyor.
Düzenleme kapsamında üreticilere belirli geçiş süreleri tanındı. Buna göre, BPA kullanılarak
üretilmiş tek kullanımlık ve tekrar kullanılabilir gıda ile temas eden nihai ürünler için uygulama tarihi
20 Temmuz 2026 olarak belirlendi. Profesyonel gıda üretiminde kullanılan tekrar kullanılabilir gıda
ile temas eden ürünler için son uygulama tarihi 20 Ocak 2028 olurken, ilk kez piyasaya sürülen
tekrar kullanılabilir gıda ile temas eden ürünler için ise son uygulama tarihi 20 Ocak 2029 olarak
açıklandı.
Yeni mevzuatta, belirli koşullar altında BPA ve türevlerinin kullanımına izin verilen istisnai maddeler
de bulunuyor. Bu maddelerin listesi Komisyon Tüzüğü’nün Ek-2 bölümünde yer alıyor. Aynı
zamanda, BPA yerine kullanılabilecek güvenli alternatiflerin geliştirilmesi için AB çeşitli çalışmalar
yürütmeye devam ediyor.
Bu düzenleme, Türkiye’yi de doğrudan etkileyecek. Türkiye, AB ile Gümrük Birliği anlaşması
kapsamında gıda ile temas eden plastik ambalaj ve mutfak gereçleri gibi birçok ürünün ihracatında
AB standartlarını takip etmek durumunda. Türk plastik ve ambalaj sanayisi, özellikle AB’ye ihracat
yapan firmalar için yeni düzenlemelere uyum sağlamak zorunda kalacak. Bu doğrultuda, yerli
üreticilerin BPA içermeyen alternatif malzemelere yönelmeleri, AB pazarında rekabet avantajını
sürdürebilmeleri için kritik öneme sahip. Ayrıca, Türkiye’de yürürlükte olan yönetmeliklerin de AB
düzenlemeleriyle uyumlu hale getirilmesi bekleniyor.
Plastik ambalaj sektöründe sağlıklı, güvenli ve çevre dostu çözümler sunmayı ilke edinen NURPET,
BPA içermeyen alternatif ambalaj çözümleri ile tüketicilerin sağlığını ön planda tutmaya devam
ediyor. Yeni düzenlemeler doğrultusunda, BPA içermeyen ürünlerin üretimi ve geliştirilmesine
yönelik yatırımlarımızı artırarak sektörü sürdürülebilir ve sağlıklı bir geleceğe taşımayı hedefliyoruz.
Daha fazla bilgi için ilgili AB Tüzüğü’ne aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz:
Regulation - EU - 2024/3190 - EN - EUR-Lex